شهر تاریخی تبریز، قطب گردشگری شمال غرب کشور است که بهدلیل موقعیت ممتاز جغرافیایی و تاریخی این شهر و قرارگیری در مسیر جاده ابریشم، در طول قرنهای گذشته همواره یکی از مهمترین مراکز تجارت و بازرگانی بوده است. علاوه بر تاریخ غنی، این شهر بهلطف انواع جاذبههای طبیعی، تفریحی، مذهبی و فرهنگی، مقصدی ایدئال برای تفریح و گردش به شمار میرود. از مهمترین و معروفترین جاهای دیدنی تبریز میتوان به بازار بزرگ، مسجد کبود، مسجد جامع، ارگ علیشاه، خانه مشروطه، موزه استاد شهریار، موزه آذربایجان، روستای کندوان و... اشاره کرد.
بازار تبریز یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده جهان و جزو زندهترین بازارهای تاریخی ایران به شمار میرود که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این بازار که شامل مجموعهای از ساختارهای مختلف اجتماعی است، در میان بازارهای ایران منحصربهفرد
ائل گلی یا شاه گلی یکی از بهترین پارک های تبریز است که بهدلیل قدمت و زیباییاش یکی از نمادهای اصلی این شهر نیز به حساب میآید و در کنار نمادهایی نظیر مقبره الشعرا و میدان ساعت، جلوه نمایی میکند. با کجارو همراه باشید و بیشتر درباره این باغ تاریخی بدانید.
کوهستان سهند، عروس کوهستانهای ایران به شمار میآید و شامل مجموعهای از قلههای بلند، درههای پرپیچوخم و مراتع سرسبز است. این کوهستان که از زیباترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی محسوب میشود، در نیمه نخست سال، گردشگران، طبیعتگردان و کوهنوردان بسیاری را به سوی خود جلب میکند. برای بازدید از بخشهایی از کوهستان سهند و صعود به برخی قلههای این رشته کوه باید ابزار حرفهای و آمادگی بدنی بالا داشته باشید؛ اما گشتوگذار در برخی دامنههای این کوهستان نیز برای عموم گردشگران امکانپذیر است. در این مقاله به معرفی کوهستان سهند، مسیرهای دسترسی به قلههای آن و معرفی دیدنیهای منطقه و نواحی اطراف کوه سهند خواهیم پرداخت.
خانهای که این شاعر در آن چشم به جهان گشود، در محله ششگلان قرار دارد. مساحت کلی خانه هزار و ۳۰۰ مترمربع است که از زمان افتتاح تا امروز محل دائمی نمایشگاههای اداره کل میراث فرهنگی و صنایعدستی و گردشگری آذربایجان شرقی شده است. کمتر کسی این خانه را میشناسد و میداند که این مکان، محل تولد بزرگ بانوی شعر ایران بوده است.
عمارت شهرداری تبریز در زمینی به مساحت ۹۶۰۰ مترمربع و زیربنای ۶۵۰۰ مترمربع در فاصله سالهای ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ هجری شمسی در محل گورستان متروکه کوی نوبر (ابتدای محله مقصودیه) و در سه طبقه ساخته شده است. بنای زیبای عمارت دارای برج ساعتی به ارتفاع ۳۰٫۴ متر است که طی ۷۰ سال اخیر بیوقفه هر ۱۵ دقیقه یکبار آوای گوشنواز آن گذشت زمان را به مردم شهر یادآوری کرده است. این بنا در وسط شهر تبریز و در میدانی موسوم به میدان ساعت واقع شده و در حال حاضر تمام امور عمرانی شهر و امور اداری شهرداری تبریز در این تالار و عمارت متمرکز است.
خانه استاد شهریار سومین منزلگاه استاد شهریار، شاعر معاصر ایران بوده که در سال ۱۳۴۷توسط ایشان خریداری شده و در بیست سال پایانی عمر استاد میزبان و محل تراوشات ذهنی ایشان بوده است. در سال ۱۳۶۷، پس از درگذشت استاد منزل مسکونی وی از سوی شهرداری تبریز خریداری و با توافق خانواده استاد و همکاری آنها در اهدای وسایل وی به موزه ادبی استاد شهریار تبدیل شد. این موزه از آن دوران تا به امروز زیر نظر این نهاد اداره میشود.
تبریز تاریخ پر فراز و نشیبی داشته است، این شهر در دوره قاجار نیز به شکوفایی رسید؛ بهطوری که در این دوره بهعنوان مهمترین و پیشروترین شهر ایران شناخته میشد. در دوران معاصر نیز این شهر یکی از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی در سطح کشور محسوب میشود. این شهر در دو سده اخیر، مبدا بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در ایران بوده است؛ بهطوری که این شهر مانع خاموشی انقلاب مشروطه در ایران شد. خانه مشروطه تبریز نمادی از انقلاب مشروطه است. برخی از عناصر کلیدی مشروطه در این خانه جمع میشدند که از جمله آنها میتوان به ستارخان و باقرخان اشاره کرد. این خانه در سال ۱۳۷۵ به موزه مشروطه تغییر کاربری داد.
در ناحیه شمالی شهر تبریز، رشته بلندیهای سرخرنگی به نام عینالی (عون بن علی) قرار دارد که ارتفاع بلندترین نقطه آن از سطح دریا ۱۹۶۰ متر است. در واقع، کوه عینالی به مجموعهای از قلهها، تپهها، درهها و... گفته میشود که در مجموعه جغرافیایی معینی قرار گرفتهاند. این کوه از سمت شمال به رودخانه تلخه رود (آجی چای)، دریاچه ارومیه و درههای شهرستان اهر، از شرق به چشمه کهلیک ( کهلیک بولاغی)، از جنوب به طرف فرودگاه تبریز و از غرب به خیابانها و شهرکهای شهر تبریز منتهی میشود. بهدلیل ارتفاع زیاد، بیشتر نقاط شهر تبریز از فراز کوه قابل رویت است.
از برجستهترین جاهای دیدنی تبریز، مسجد کبود در این شهر است. مسجد کبود تبریز با معماری بسیار زیبا و منحصربهفردش، متعلق به قرن نهم هجری قمری و باقی مانده از دوران پادشاهی قراقویونلوها است و در یکی از کهنترین و تاریخیترین محلههای شهر تبریز قرار دارد.
اگر کمی اهل شعر و ادبیات باشید و علاقهمند به شناخت شاعران و بزرگان شعر باشید، ممکن است نام مقبره الشعرا تبریز را شنیده باشید. مقبره الشعرا از ۸۰۰ سال پیش محل دفن بیش از ۴۰۰ شاعر، ادیب، عارف و رجال نامی است که در طول دورههای مختلف در این مکان دفن شدهاند و اکنون این بنا یادبودی از این بزرگان است. شاعرانی چون اسدی طوسی، خاقانی شروانی و شهریار از جمله افراد مدفون در مقبره الشعرا هستند.